Begrijpend lezen, luisteren en schrijven
- Doelgroep:
- Extra Aandacht Voor:
Traject van Taalvorming en het Expertisecentrum Nederlands voor scholen die hun leerlingen willen enthousiasmeren voor begrijpend lezen en teksten schrijven
Strategieën voor begrijpend lezen inzetten bij het vertellen en bij het bespreken van de eigen teksten. Van begrijpend lezen en luisteren komt begrijpend schrijven, en andersom. In dit traject traint u didactische aanpakken en werkvormen die u direct in kunt zetten in uw eigen onderwijspraktijk. De in de praktijk ontwikkelde schrijfaanpak van Taalvorming en de vernieuwende BLIKSEM-aanpak die het Expertisecentrum Nederlands samen met het HCO in Den Haag ontwikkelde, vormen de basis van dit aanbod. Het traject bestaat uit studiedagen, coaching in de groepen en intervisie.
Schrijfaanpak Taalvorming
Taalvorming slaat een brug tussen spreken en schrijven. Van vertellen wat je bedoelt stappen kinderen met behulp van de werkwijze van taalvorming over naar opschrijven wat je bedoelt. De koppeling met lezen bestaat hieruit dat kinderen bij lezen kennis opdoen die ze bij schrijven kunnen gebruiken: van tekstgenres, tekstopbouw, zinsbouw en woorden. Bij schrijven lezen de kinderen eigen en andermans teksten met een kritisch oog, begrijpend lezen dus. De basiswerkvorm van taalvorming is de taalronde. Daarin wordt stapsgewijs toegewerkt naar de tekenen schrijfopdracht waarbij mondelinge en schriftelijke, individuele en groepswerkvormen elkaar afwisselen. Taalvorming is interactief taalonderwijs: rondom de geschreven teksten en de taaltekeningen wordt altijd gepraat, over het onderwerp, over de tekst en tekening zelf, over manieren om iets te zeggen. Cruciaal bij taalvorming is een interessante inhoud.
BLIKSEM
BLIKSEM staat voor Begrijpend Leesinstructie Kan Strategisch En Motiverend. De BLIKSEM-aanpak is motiverend voor leerlingen en leerkracht en beperkt zich tot acht à negen kernstrategieën waarvan in onderzoek is aangetoond dat ze de leesvaardigheid van leerlingen stimuleren. Bij begrijpend lezen is het vooral belangrijk om diep na te denken over de verhalen en tekst die je leest. Maar dat kan natuurlijk ook prima wanneer je luistert. Het gaat dan immers om dezelfde denkvaardigheden. Ook kinderen die nog niet kunnen lezen kunnen zo hun begrijpend leesvaardigheden oefenen – en daarom is het ook niet vreemd dat deze training zich richt op leerkrachten van groep 1 tot en met 8. De leerkracht ‘modelt’ enkele strategieën tijdens het voorlezen van een spannend boek; de strategieën worden hardop denkend voorgedaan. Bij het modelen ontstaat veel interactie met de kinderen over het verhaal. Om transfer te realiseren worden deze strategieën in de hogere groepen ook ingezet bij het stillezen en bij het lezen van zaakvakteksten.
Meer weten?
Dit aanbod is ook geschikt om in te zetten voor de Amsterdamse Lerarenbeurs of Scholenbeurs. Indien u als school geïnteresseerd bent in een traject ‘ Samen lezen, samen schrijven’ neem dan contact op met:
• Hieke van Til (hvantil@taalvorming.nl, 020-6849897) en/of
• Maud van Druenen (m.van.druenen@expertisecentrumnederlands.nl, 024 – 3615624)